गर्मी याम सुरु भएसँगै बजारमा रुखो घामसँग प्रतिस्पर्धा गर्दै विभिन्न प्रकारका फलफूलहरू देखिन थाल्छन्। तीमध्ये पनि मेवा (आम) गर्मीयामको विशेष फल हो। “फलहरूको राजा” भनेर चिनिने मेवा स्वादिलो मात्र होइन, स्वास्थ्यका लागि पनि अत्यन्त फाइदाजनक मानिन्छ। यो लेखमा हामी गर्मीमा मेवा खानु किन उपयोगी हुन्छ भन्ने विषयमा चर्चा गर्नेछौं।
पोषणको खानी
मेवामा प्रशस्त मात्रामा भिटामिन ए, भिटामिन सी, भिटामिन ई, पोटासियम, म्याग्नेसियम, फाइबर र एन्टिअक्सिडेन्ट पाइन्छन्। यी पोषकतत्वहरूले शरीरलाई ऊर्जा दिनुका साथै रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता पनि बढाउँछन्।
गर्मीमा शरीरलाई चिसो राख्छ
गर्मी मौसममा डिहाइड्रेसन (शरीरमा पानीको कमी) को समस्या देखापर्न सक्छ। मेवामा प्रशस्त मात्रामा पानी, इलेक्ट्रोलाइट्स र पोषकतत्वहरू हुने भएकाले यसले शरीरलाई हाइड्रेसनमा राख्न मद्दत गर्छ। यसले शरीरको तापक्रम सन्तुलनमा राख्न सहयोग गर्दछ।
रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ
मेवामा पाइने भिटामिन सी ले शरीरको रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ। यसले छालालाई स्वस्थ राख्छ, घाउ चाँडो निको पार्छ र शरीरलाई संक्रमणवाट जोगाउँछ। गर्मीमा भाइरल र ब्याक्टेरियल संक्रमणको जोखिम बढी हुने हुँदा मेवा सेवन गर्नु स्वास्थ्यको लागि निकै लाभदायक हुन्छ।
आँखा र छालाको स्वास्थ्यका लागि उपयोगी
मेवामा पाइने भिटामिन ए र बीटा–क्यारोटिन आँखा र छालाको लागि विशेष फाइदाजनक हुन्छ। यो दृष्टि सुधार गर्न र छालालाई चम्किलो तथा स्वस्थ राख्न मद्दत गर्छ। गर्मीमा छालामा हुने रुखोपन, डढ्ने समस्या कम गर्न मेवा उपयोगी हुन सक्छ।
पाचनतन्त्र सुधार गर्छ
मेवामा पाइने फाइबरले पाचन प्रक्रिया सहज बनाउँछ। गर्मीमा पेट सम्बन्धी समस्याहरू जस्तै अपच, कब्जियत, ग्यास आदिको समस्या देखापर्न सक्छ। यस्तोमा मेवाले पाचन क्रिया सुधार गरेर आराम दिलाउँछ।
मुटु स्वास्थ्यमा लाभदायक
मेवामा पाइने पोटासियम र म्याग्नेसियम मुटु स्वास्थ्यका लागि लाभदायक हुन्छन्। यिनले रक्तचाप नियन्त्रणमा राख्छन् र मुटु सम्बन्धी रोगको जोखिम कम गर्छन्।
तौल नियन्त्रण र छिटो उर्जा प्राप्ति
मेवा खाँदा पेट छिटो भरिने भएकाले बढी खान मन लाग्दैन। यसले तौल नियन्त्रणमा मद्दत गर्छ। साथै, मेवामा प्राकृतिक चिनी (फ्रुक्टोज) पाइने भएकाले छिटो उर्जा प्राप्त हुन्छ, जुन गर्मीमा थकाइ महसुस गर्दा निकै उपयोगी हुन्छ।
मानसिक स्वास्थ्यमा पनि लाभ
मेवामा पाइने भिटामिन बी६ ले स्नायु तन्त्रलाई मजबुत बनाउँछ र मानसिक स्वास्थ्य सुधार गर्न मद्दत गर्छ। तनाव कम गर्न र मन प्रसन्न बनाउन मेवा सेवन उपयोगी मानिन्छ।
निष्कर्ष:
गर्मी याममा मेवा खानु स्वादिलो मात्र नभई स्वास्थ्यका दृष्टिले पनि धेरै लाभदायक हुन्छ। यसको नियमित सेवनले शरीरलाई चिसो राख्नुका साथै विभिन्न रोगहरूबाट बच्न पनि मद्दत गर्छ। तर, ध्यान दिनुपर्ने कुरा के हो भने अत्यधिक मात्रामा मेवा नखाने; किनभने अत्यधिक सेवनले केही स्वास्थ्य समस्या पनि निम्त्याउन सक्छ। सन्तुलित मात्रामा मेवा सेवन गरेर यसका सम्पूर्ण फाइदाहरू उठाउन सकिन्छ।
